واکاوی معنایی واژه تربیت و رهیافت معنایی واژه ربوبیت در قرآن
|
زهرا رزاززاده ، محمدرضا حاجی اسماعیلی 1 |
|
|
چکیده: (1254 مشاهده) |
واژه ربوبیت از ریشه «ربب» به معنای پرورش دادن و البته نمونههای قرآنی آن که از نظر معنایی همراستا با این واژه است، در ساختار صرفی از ریشه «ربو» به شمار آمده؛ ربوبیت را اما از منظر قرآن میتوان به دو نوع تکوینی و تشریعی تقسیم نمود و تکوینی را نوعی هدایت غیرمستقیم و نامحسوس که اختصاصی به انسان ندارد و تشریعی را ویژه انسان دانست که مشخصه بارز آن ارسال پیامبران و کتب آسمانی در امر هدایت است؛ البته ربوبیت را با همین مفهوم میتوان به عام و خاص تقسیم نمود و ربوبیت عام را افزون بر پروراندن و تربیت همه انسانها به یک اندازه به پرورش همه موجودات در نظام هستی تعمیم داد و ربوبیت خاص را نوع ویژهای از تربیت الهی دانست و پرورش انسانهای خاص مثل پیامبران را از این مقوله بهشمار آورد. این پژوهش تلاش کرده تا مصادیق ربوبیت «ربّالعالمین» را که همگی بهطور مستقیم یا غیرمستقیم در ارتباط با انسان است، نخست دستهبندی و سپس مفهومیابی کند. بدین منظور لایههای معنایی هر یک را با توجه به سیاق آیات و در حوزه ربوبیت الهی تبیین نموده است. از نتایج این مطالعه اثبات خاص بودن انسان نزد خداوند است که ربوبیت ویژه الهی را نصیب او کرده، پیامبران را در بهترین شکل آن پرورش میدهد تا هدایت تشریعی سایر انسانها را که از مصادیق ربوبیت است، از طریق ایشان جاری فرماید. |
|
واژههای کلیدی: قرآن، تربیت، رب، ربوبیت عام، ربوبیت خاص |
|
متن کامل [PDF 357 kb]
(517 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1399/10/23 | پذیرش: 1399/10/10 | انتشار: 1399/10/10
|
|
|
|