:: دوره 20، شماره 41 - ( پاییز و زمستان 1399 ) ::
دوره 0 ، شماره 28 ، بهار و تابستان 1393 برگشت به فهرست نسخه ها
واکاوی معنایی واژه تربیت و رهیافت معنایی واژه ربوبیت در قرآن
زهرا رزاززاده ، محمدرضا حاجی اسماعیلی 1
چکیده:   (1254 مشاهده)
واژه ربوبیت از ریشه «ربب» به معنای پرورش دادن و البته نمونه­های قرآنی آن ‌که از نظر معنایی هم­راستا با این واژه است، در ساختار صرفی از ریشه «ربو» به شمار آمده؛ ربوبیت را اما از منظر قرآن می‌توان به دو نوع تکوینی و تشریعی تقسیم نمود و تکوینی را نوعی هدایت غیرمستقیم و نامحسوس  که اختصاصی به انسان ندارد و تشریعی را ویژه انسان دانست که مشخصه بارز آن ارسال پیامبران و کتب آسمانی در امر هدایت است؛ البته ربوبیت را با همین مفهوم می‌توان به عام و خاص  تقسیم نمود و ربوبیت عام را افزون بر پروراندن و تربیت همه انسان­ها به یک اندازه به پرورش همه موجودات در نظام هستی  تعمیم داد و ربوبیت خاص را نوع ویژه‌ای از تربیت الهی دانست و پرورش انسان­های خاص مثل پیامبران را از این مقوله به‌شمار آورد. این پژوهش تلاش کرده تا مصادیق ربوبیت «ربّ­العالمین» را که همگی به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم در ارتباط با انسان است، نخست دسته­بندی و سپس مفهوم­یابی کند. بدین منظور لایه‌های معنایی هر یک را با توجه به سیاق آیات و در حوزه ربوبیت الهی تبیین نموده است. از نتایج این مطالعه اثبات خاص بودن انسان نزد خداوند است که ربوبیت ویژه الهی را نصیب او کرده، پیامبران را در بهترین شکل آن پرورش می­دهد تا هدایت تشریعی سایر انسان­ها را که از مصادیق ربوبیت است، از طریق ایشان جاری فرماید.
واژه‌های کلیدی: قرآن، تربیت، رب، ربوبیت عام، ربوبیت خاص
متن کامل [PDF 357 kb]   (517 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1399/10/23 | پذیرش: 1399/10/10 | انتشار: 1399/10/10


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 20، شماره 41 - ( پاییز و زمستان 1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها