یکی از آیات مهم قرآن که ناظر بر تعامل مسلمانان با این کتاب شریف است، و در آن شکایت پیامبر(ص) از مهجوریت قرآن بدون تصریح به زمان آن مطرح شده، آیه سیاُم سوره مبارکه فرقان است. مفسران و مترجمان قرآن در باره این آیه عموماً سخن از بیتوجهی به قرآن، متروک گذاشتن و وانهادن آن، و عمل نکردن به فرامین آن گفتهاند و گاه «مَهْجُوراً» را به معنای سخنهای ناروا و زشت دانستهاند که به قرآن نسبت داده میشد. پژوهش حاضر با توجه به واژههای همنشین از قبیل «ذالک»، «قوم»، و «اِتّخَذَ» در صدد بیان این مطلب است که هدف آیه اساسا وانهادنِ قرآن نیست، بلکه گرفتن قرآن است، اما بهشکل دورشده. در آیه 30 فرقان، متعلَقِ «مَهْجُوراً» بیان نشده، اما با توجه به سیاق آیه و مصداقِ «ظالم»، و با توجه به احادیث مربوط به همراهی قرآن و مبیّنان آن، و نیز حدیث ثقلین معلوم میشود که قرآن را از مبیِن و قرین خود، یعنی شخص پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) دور و مهجور ساختهاند. نیز زمانِ آیه، روز رستاخیز نیست، و مراد از «قوم» در آیه نیز، همه مسلمانان تا قیامت نیست، بلکه قوم رسولخدا است که قرآن را خودبسنده و کافی پنداشتند.
Akhavan Moghadam Z. A New Look at the Meaning of the Mahjuriyat of the Quran in Verse 30 of Surah al-Furqan Based on the Collocated Words and Context. 3 2020; 20 (41) :5-29 URL: http://pdmag.ir/article-1-1243-fa.html
اخوان مقدم زهره. نگاهی نو به معنای مهجوریت قرآن در آیۀ 30 سوره فرقان، براساس واژههای همنشین و سیاق. پژوهش دینی. 1399; 20 (41) :5-29