در هندسه فکری شیعه، امام افزون بر مقام مرجعیت دینی و سیاسی، با قدرت و توان تصرف در عالم خلقت، نقش هدایتگری انسان را برعهده دارد؛ و از راه تأثیر بر دل و قلب، انسان را به سر منزل مقصود هدایت میکند. این تأثیرگذاری همان «ولایت تکوینی» امام است که بهصورت قلبی یا عاطفی و یا عملی تجلی پیدا میکند. مراد از «ولایت تکوینی»؛ قدرت تصرف در کائنات و هستی به اذن خداوند است و ولی در اثر عبودیت، تقرب یافته و امکان تصرف مییابد. این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی و با شیوه کتابخانهای، درصدد بیان تأثیر و شیوه یافتن آن است. بررسیهای انجامشده؛ نشان میدهد که ولایت تکوینیِ ائمه معصومین ( مسلّم است و چون به الاستقلال نیست و به اذن و اراده الهی ایجاد شده است، در نتیجه با توحید و ولایت خداوند ناسازگار نیست و نقش «ولایت تکوینی» و «هدایت باطنی» که از شئونات آن است را در سه عرصه روشن میکند و نشان میدهد که ثمره تأثیر هدایت در «قلب» و «علم» بهصورت توفیق در عمل و استجابت دعا و نزول برکات ظاهر میشود.
Abedi M, Mirbagheri S M. Analysis of Wilāyat-e-Takvīnī (Formative Authority) and Related Orderly Works of Shi’a Depiction. 3 2023; 22 (46) :83-108 URL: http://pdmag.ir/article-1-1836-fa.html
عابدی مریم، میرباقری سیدمحسن. واکاوی ولایت تکوینی و آثار مترتب بر آن در انگاره شیعی. پژوهش دینی. 1402; 22 (46) :83-108