|
امکان‌سنجی استخراج قاعده وِزْر از آیات قصص قرآن
|
آزاده عباسی1   ، علی ثناگو |
|
|
|
چکیده: (25 مشاهده) |
| قرآن، کلامِ خدا و کتاب آسمانیِ مسلمان‌ها، به عنوان نخستین و اَساسی‌ترین منبع احکام شرعی، پاسخگوی همه‌ی نیازهـایِ آدمی در بیشتر زمینه‌ها می‌باشد. با توجه به این که غالباً احکام فقهی این اِعجاز الهـی بـدون تفـصیل بیان شده و همواره به شِکل اَمر و نهی نیست بلکه گاهی در لابـه‌لای دانش‌های قـرآنی دیگر، مانند مباحث اخلاقی، اعتقادی و اَمثال و قِصص آن نیز قرار گرفته است. «قِصص قرآن»، یکی از مُـفادها و مدلول‌های سراسری، تکرارشَونده و تأثیرگذار قرآن کریم شُمرده شده و اَفـزون بـر آن، دربردارنده‌ی نکته‌ها و عبرت‌های بی‌شماری نیز می‌باشد؛ در بـسیاری از نمونه‌ها در نَقـل و لابه‌لای آیات قصص، احکام و قواعدی بیان شده است که می‌تواند بَستری برای استنباط و تفقّه قرار گیرند. از جمله «قاعده وِزر»، که یکی از قواعد فقهی مَنصوص است و مُتضمن مفهوم «اصل شخصی بودن» مجازات‌هاست. در برخی از قِصص انبیاء گذشته در قرآن به مسئله‌ی وزر و پیامَدهای اَعمال انسان‌ها اشاره شده است. به عنوان نمونه، داستان‌های پیامبرانی مانند حضرت نوح، حضرت موسی، و حضرت یوسفA، که هر کدام درس‌هایی درباره‌ی ایمان، صبر، و مسئولیت فردی دارند. این پژوهش سعی دارد تا با بهره بُردن از روش توصیفی ـ تحلیلی داستان‌های قرآن به این مسئله پاسخ دهد که استخراج قاعده وزر، چگونه از داستان‌های قرآنی قابل استخراج است؟ بررسی‌ها حکایت از آن دارد که علاوه بر آیاتُ الاحکام، بخشِ آیات قصص قرآن نیز قابلیتِ استحصالِ احکام دینی را دارد. |
|
| واژه‌های کلیدی: قرآن، فقه، قاعده فقهی، قصص قرآنی، قاعده وزر، ظرفیت فقهی، مسئولیت فردی. |
|
|
متن کامل [PDF 384 kb]
(17 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1404/2/28 | پذیرش: 1403/12/27 | انتشار: 1403/12/27
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
