با استنباط از آیات و روایات شاهد شکلگیری اصطلاحاتی همچون حکومت دینی و جامعه دینی هستیم. در این بحث از بین دانشمندان اسلامی عدهای همچون امام خمینی(ره)- شهید صدر و... قایل به تقدم حکومت دینی بر جامعه دینی شدهاند. که عمده دلایل آنها عبارتند از: ضرورت تشکیل حکومت دینی به جهت سهولت در تربیت دینی مردم و در نتیجه آن تامین امنیت، توسعه و عمران، گسترش نظام تعلیم و تربیت اسلامی. این عده از آیات و روایات ادلهای بر تقدم حکومت دینی نسبت به جامعه دینی اقامه میکنند. در مقابل این افراد، گروهی قرار دارند که تشکیل حکومت دینی را نتیجه شکلگیری و هویت کامل جامعهی دینی میدانند. این عده نیز به دستهای دیگر از آیات و روایات استدلال میکنند که در آنها بر تقدم جامعه دینی به نسبت حکومت دینی تاکید شده است. در مقاله به بررسی دو دیدگاه پرداخته شده است و نتیجه این پژوهش نشان میدهد که تقدم حکومت دینی نسبت به جامعه دینی و یا عکس آن، موضوعی اختلافی و جدل الطرفین است که هیچ یک نسبت به دیگری به صورت اطلاق اولویت نداشته بلکه هر کدام نسبت به دیگری با توجه به ادله قرآنی و روایی به شکل نسبی قابل دفاع است.
Rouhi Yazdi Z, Hemami A, Al-Rasoul S. An Investigation into and Analysis of the Precedence or Posteriority of Religious Government over Religious Community. 3 2020; 20 (41) :129-141 URL: http://pdmag.ir/article-1-1248-fa.html
روحی یزدی زینب، همامی عباس، آل رسول سوسن. بررسی و تحلیل تقدم یا تاخر حکومت دینی نسبت به جامعه دینی. پژوهش دینی. 1399; 20 (41) :129-141