با رشد تکنولوژی و سلطهی شبکههای اجتماعی، مرزهای جغرافیایی آنچنان رنگباخته که ساکنان کُرهی خاکی بهمثابهی شهروندان دهکدهای کوچک تعریف میشوند. در این سپهر جدید، ادیان اما همچنان از عناصر بنیادین و بهجای مانده از سنّت، تنیده در تاروپود اجتماعات بشری به شمار میآیند. در این میان جامعهشناسان دو مفهوم تساهل و تسامح را وام گرفته از پایههای مشترک ادیان و اندیشهی غرب دانسته و برآنند که زیست اجتماعی بدون آنها ممکن نخواهد بود. جان لاک بهعنوان یکی از اصلیترین نظریهپردازان اندیشه تساهل در غرب، تساهل را ویژگی کسانی میداند که رسالت ادیان را به نیکی درک و فهم کردهاند و هر آنچه را که مغایر با این رسالت باشد، خلاف دینداری صحیح تلقی میکنند. اما از منظر قرآن کریم، محتوای رسالت پیامبر اسلام$، مبتنی بر رحمت و مخاطبان این محتوا، همهی جهانیاناند. تساهل در اندیشهی اسلامی مبتنی بر قرآن در قالب مِهرورزی نسبت به ساکنان زمین، همشناسی، گفتگو، همگرایی و همکاری با دگراندیشان، نیکخویی و مدارا با آنها خود را مینمایاند. این پژوهش با تطبیق تعاریف و کارکردهای دو مفهوم مشترک تساهل و تسامح در اندیشهی جان لاک و اندیشه اسلامی مبتنی بر قرآن به تبیین این موضوع پرداخته است.
Nasiri B, Haji Esmaili M R. Comparative Study of the Concept of Tolerance and Connivance in John Locke's Thought and Islamic Thought Based on the Qur'an. 3 2022; 21 (44) :181-205 URL: http://pdmag.ir/article-1-1573-fa.html
نصیری بهرام، حاجی اسماعیلی محمدرضا. بررسی تطبیقی مفهوم تساهل و تسامح در اندیشه جان لاک و اندیشهی اسلامی مبتنی بر قرآن. پژوهش دینی. 1401; 21 (44) :181-205