اعتقاد به تناسخ در نگاه نصیریان به ظهور قائم تأثیر برجستهای دارد. آنها معتقدند بدکاران پس از آنکه از صورت انسانی خارج شدند، در قالب جمادات، نباتات، بهائم در میآیند و این عذاب تا ظهور قائم ادامه دارد. پس از ظهور، آنها بهصورت انسانی خود در میآیند و توسط قائم کشته میشوند تا جایی که جویهای خون جاری میشود. از منظر نصیریان شیخین نیز پس از مرگ به عوالم تناسخی وارد و مدام شکنجه میشوند. آنها پس از ظهور قائم محاکمه و به اشد مجازات محکوم خواهند شد. این پژوهش با بررسی منابع غالیان پیشانصیری و نصیری، نشان میدهد که از اواخر قرن دوم گفتمان مجازات شیخین در حلقات غالیان کوفی وجود داشته و سپس در آثار حسینبنحَمدان خَصیبی پیشوای نصیریان همراه با تفصیل و جزئیات فراوانی برجستهسازی شده است. بعد از وی نیز شاگردانش این مضمون را در قالبهایی جدید بازسازی کردهاند. بررسی إسناد - متن این روایات نشان میدهد که اندیشههای غالیانه و نیز شعوبیگری و عربستیزی در شکلگیری و فربه شدن این گفتمان نقش بسزایی داشته است. این تحقیق با روش تحلیل محتوا با طی کردن گامهایی چون جمعآوری دادهها، مقولهیابی و کدگذاری روایات، مقایسه کمی و کیفی آنها و بررسی إسناد-متن روایات نتایج خود را ارائه داده است.
Pakravan M, Valavi A, Nilsaz N. Finding the Roots of the Exaggerated and Populist Thoughts of Shaykhayn's Punishment Narratives in Nasiriyya's Texts. 3 2023; 22 (45) :75-108 URL: http://pdmag.ir/article-1-1690-fa.html