کیفیّت تصویر مالکیّت بر منافع بالقوه و تدریجی به عنوان یکی از مهمترین و بارزترین مصادیق مالکیّت، نظربه معدومالوجود بودن و عدم تحقق فعلی منفعت مورد معامله حین انعقاد قراردادها در عقودی که موضوع آنها منافع است نه اموال منقول یا غیرمنقول بافرض اینکه آن چه نقل و انتقال مییابد و مورد توافق واقع میگردد نه امری محسوس است و نه قابل ارزیابی عینی، از سوی فقیهان با پرسشها و اشکالاتی مواجه گشته است، صاحبنظران از دیرباز تاکنون در چارچوب پاسخ به این انتقادات و نقضهای صورت گرفته فرضیهها، برداشتها و اعتباراتی را مطرح کردهاند. نظر باینکه غالب گفتهها در این زمینه حول محور امکان تصویر و عدم محالیت عقلی این نوع مالکیت ابراز گردیده، میتوان از آنها به عنوان "نظریّههای امکان سنجی مالکیّت و نقل و انتقال منفعت" یاد کرد، شاخصترین دیدگاههای طرح شده در یک دستهبندی کلی عبارتند از؛ نظریّه اعتباری بودن منافع، نظریه مالکیّت استقلالی و تبعی، خوانش جدید از نظریّه مالکیّت تبعی و نظریّه تفکیک نقل و انتقال از ملک و تعلیقی دانستن مالکیت منفعت. ضمن طرح مقدمات و تمهیدات لازم در راستای بررسی و نقد علمی این نظریّات، سرانجام در مقام انطباق با آیات قرآن کریم معنوی بودن منافع در دادوستدهای مختلف را به عنوان نظریّه منتخب مستدلّ و مبرهن ساختهایم.
Malihi S M, Hoseini S A R. Investigating the Theory of Profit in Immamiyyah Fiqh (Jurisprudence) with an Emphasis on the Verses of the Holy Qur’an. 3 2023; 22 (46) :33-55 URL: http://pdmag.ir/article-1-1834-fa.html