ابن عاشور یکی از اندیشمندان ومفسران سلفی اصلاحی در مغرب اسلامی است. باور راسخ وی به مبنای مقاصد شریعت سبب گردید تا او رویکرد ویژهای را در تفسیر به کار گیرد. استفاده از ساز و کارهای نشأت گرفته از این مبنا به گونهای است که او را از جرگه مفسران سلفیِ صِرف، به معنای معهود آن خارج ساخته است. اجتهاد و عقلگرایی و آزاد اندیشی این مفسر و عدم قبول هرگونه گزاره عقل ستیز، تلاش در جهت اثبات معقول بودن شریعت و تسامح بر مبنای شریعت سمحه سهله، از نشانههایی است که میتوان او را از زمره مفسرانی در مغرب اسلامی به شمار آورد که کوشش کردهاند تا نسبت و رابطه بین سلفیگری و اصلاح طلبی و نواندیشی را تبیین نموده و در پی آن با گذر از اندیشههای سلفی در تفسیر و تحت تأثیر مبنای عقلگرایی- که تبلور آن در اندیشه مقاصد شریعت قابل ردیابی است – به نوعی اصلاحطلبی آمیخته با انواع احتیاطها در تفسیر التحریر و التنویر روی آورد. این مقاله با روشی توصیفی – تحلیلی و با قطع نظر از بعد شخصیتیِ سلفی شیخ الإسلام بزرگ تونس به واکاوی برخی مؤلفههای اساسی این رویکرد اصلاحی در تفسیر این اندیشمند پرداخته و ثابت کرده است کهاز نگاه ابن عاشور، اسلام اصیل، دینی فطری است و آزادی نقش مهمی در رشد و توسعه فطری انسانها دارد؛ از این رو، به باور وی آزادی یکی از مهمترین مقاصد شریعت به شمار میرود و به مقتضای این امر و نوع نگاه آیات قرآن کریم، همه مردمی که در سرزمین اسلامی یا تحت حاکمیت نظام اسلامی زندگی میکنند به دلیل حضور ایشان در دارالإسلام در انجام تکالیف و دستیابی بر حقوق یکسانند.
Behzadian K, Qasempour M, Karimi M. Analyzing the Reformist Thought of Ibn ʿĀshūr with Emphasis on the Tafsīr al-Taḥrīr va al-Tanwīr. 3 2022; 21 (44) :67-90 URL: http://pdmag.ir/article-1-1568-fa.html
بهزادیان کیومرث، قاسم پور محسن، کریمی محمود. واکاوی اندیشه اصلاحی ابن عاشور با تأکید بر تفسیر التحریر و التنویر. پژوهش دینی. 1401; 21 (44) :67-90