|
مبانی هدنه و تفاوت آن با مداهنه از منظر آیات و روایات
|
گیتی کبیری زینت بخش   ، مریم حاجی عبدالباقی1 ، محمد قاسمی |
|
|
|
چکیده: (14 مشاهده) |
| از جمله مفاهیم کلیدی در تعاملات سیاسی اسلام با دیگران، مسئله «هدنه» و «مداهنه» است. این دو واژه علی‌رغم شباهت ظاهری، از حیث معناشناسی، آثار فقهی و جایگاه شرعی تفاوت‌های بنیادینی دارند. هدنه به معنای برقراری صلح موقت و مشروط در شرایط خاص، با لحاظ مصالح عمومی مسلمانان و حفظ اهداف کلان دین، در قرآن کریم و سیره پیامبر اکرم (ص) مشروع شناخته شده است. آیات متعددی مانند «وَإِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا» (الانفال، ۶۱) و روایات معصومان (ع) بر جواز و ضرورت هدنه در مواقع مقتضی تأکید دارند. در مقابل، مداهنه غالباً به عنوان نوعی سازش ناپسند کوتاه آمدن از اصول دینی معرفی می‌شود؛ مفهومی که قرآن کریم در آیه «وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَیُدْهِنُونَ» (القلم، ۹) به آن اشاره کرده است. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع تفسیری، فقهی و حدیثی، به بررسی تطبیقی این دو مفهوم پرداخته و مرزهای دقیق میان صلح مشروع و سازش غیرقابل قبول را از منظر قرآن و روایات اهل بیت (ع) تبیین می‌کند. هدف اصلی مقاله، ارائه چارچوبی روشن برای فهم بهتر سیاست‌های اسلامی در زمینه مدیریت جنگ و صلح و تمایز آن از سازش‌های ضعیف و زیان‌بار است. |
|
| واژه‌های کلیدی: هدنه، مداهنه، تقیه، صلح، ترک مخاصمه، مصلحت. |
|
|
متن کامل [PDF 375 kb]
(4 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1404/6/23 | پذیرش: 1404/6/10 | انتشار: 1404/6/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
