|
هم‌گرایی و واگرایی خوف و طمأنینه در مواجهه با ذکر الهی
|
رضا ملازاده یامچی1   ، میثم شعیب |
|
|
|
چکیده: (15 مشاهده) |
| این پژوهش به بررسی چگونگی جمع میان دو حالت قلبی وجل (ترس) در آیه ۲ سوره انفال و طمأنینه (آرامش) در آیه ۲۸ سوره رعد، که هر دو به مؤمنان در مواجهه با ذکر الهی نسبت داده شده‌اند، از منظر مفسران می‌پردازد.با تحلیل دیدگاه‌های تفسیری، مشخص شد که وجل به معنای خوف و فزع ناشی از عظمت الهی، ترس از عقاب یا خوف از تقصیر است و نشانه‌ی کمال ایمان شمرده می‌شود.در مقابل، طمأنینه به معنای سکون و آرامش قلبی است که از یاد رحمت و ثواب الهی، یقین به توحید و تدبر در قرآن حاصل می‌گردد. مفسران بر عدم تنافی ذاتی میان این دو حالت تأکید ورزیده و آن را ناشی از تفاوت در نوع ذکر (جلال/جمال، عقاب/رحمت)، مراتب سلوک (وجل مقدمه طمأنینه) یا حالات درونی مؤمن (خوف از گناه/امید به فضل) دانسته‌اند؛ امری که در آیه ۲۳ سوره زمر(تقشعر جلود و لین قلوب) نیز منعکس شده است. در مقابل، قلوب غیرمؤمنان از این حالات بی‌بهره و ناآرام است و ذکر الهی بر آنان اثری ندارد یا موجب انزجار می‌شود؛ چرا که اطمینانشان به غیر خدا، ریشه‌ی اضطراب و شقاوت آنان است. هم‌گرایی خوف و طمأنینه، نشانه‌ی پویایی ایمان و راهنمای مؤمن در مسیر کمال معنوی است. |
|
| واژه‌های کلیدی: قرآن کریم، وجل، طمأنینه، ذکر الله، قلب مؤمن. |
|
|
متن کامل [PDF 339 kb]
(4 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1404/6/23 | پذیرش: 1404/6/10 | انتشار: 1404/6/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
